сурет Дмитрий Семененконың жеке мұрағатынан алынған
Қазақстан нарығында ғимарат макеттерінің жаңа форматы пайда болды — жеке тұрғын үйлердің 3D-модельдері. Бұл технология жобаны «қолға ұстап», оның көлемін нақты көруге мүмкіндік береді. Осы тәсілге қызығушылық танытып, біз PH Home компаниясының директоры әрі World Design Rankings нұсқасы бойынша Қазақстандағы №1 дизайнер Дмитрий Семененкомен сөйлесіп, бұл идеяның қалай туғанын, қандай заманауи технологиялар қолданылатынын және оның еліміздегі сәулет пен дизайнды қалай өзгертетінін білуді шештік.
Дмитрий, PH Home компаниясы немен айналысады?
Біз компанияны біртіндеп дамыттық: бастапқыда жеке үйлердің құрылысымен айналыстық және алғашқы кезеңде дайын жобаларға сүйендік, архитектураны сыртқы мамандардан сатып алдық, дизайнды «нарықтағы» дизайнерлерге тапсырдық. Бұл тәжірибе барысында қиындықтар жиі туындады, өйткені сызбаларда көрсетілген көптеген шешімдерді нақты құрылыс жағдайларына бейімдеу мүмкін болмады. Жобаны үнемі түзетуге, келісім іздеуге және құрылыс кезінде араласуға тура келді.
Ол кезде менде сәулет білімі болмады, бірақ инженерлер ортасында өскендіктен жобалауға деген қызығушылығым табиғи түрде қалыптасты. Бір сәтте түсіндім: өзгенің қателіктерімен күрескенше, бұл саланы терең меңгеру әлдеқайда тиімді. Мен жұмыс істеген архитекторлар ұстаздарым болды, кәсіби ойлауымды қалыптастыруға көмектесті. Кейін бұл Саратов Технологиялық университетінде «Сәулет және дизайн» мамандығы бойынша толыққанды білім алуға және қала құрылысы сертификатын иеленуге алып келді.
Қазір PH Home – жобалау, дизайн, құрылыс барысын сүйемелдеу және өз құрылыс бригадаларын біріктірген ықшам архитектуралық агенттік. Бұл формат жобаларды икемді жүргізуге, нағыз дара үйлермен жұмыс істеуге және жоғары сапаны сақтауға мүмкіндік береді. Қажет болған жағдайда толық циклды қамтамасыз ету үшін серіктестер мен тар бейінді мамандарды тартамыз.
Неліктен 3D-макеттер жасау тәжірибесін енгіздіңіздер?
Бұл идея басқа қалаларда немесе елдерде үй салып жатқан тапсырыс берушілермен жұмыс тәжірибесінен туды. Біз жобаны тапсырамыз, кейін оны прорабтар жүргізеді, ал дәлдік қажет кезеңдерді бақылауға әрдайым мүмкіндік бола бермейді. Құрылысшылар өзгерістер ұсынғанда немесе тапсырыс беруші визуализацияны өз қалауынша түсінгенде, жоба бастапқы ойдан едәуір ауытқып кететін жағдайлар жиі кездеседі.
Барлық қатысушылар бір тілде сөйлей алатын құрал іздей отырып, көлемді модель ең түсінікті нұсқа болып шықты. Оны құрылыс алаңына апарып, бригадаға беріп, әр түйінді нақты талқылауға болады: қай жерде өткел, қай жерде көлеңке түседі, қандай тұстар күрделі екенін бірден байқауға мүмкіндік бар. Макет берік болғандықтан, оны ерекше сақтаудың қажеті жоқ — ол нағыз жұмыс құралы ретінде қызмет етеді.
3D-макет нені қамтиды және оның тапсырыс берушіге пайдасы қандай?
Біз бұл тәжірибені өткен жылы енгізе бастадық, өйткені тек цифрлық визуализация жеткіліксіз екенін түсіндік, физикалық модельдің маңызы зор. Макетке учаскедегі негізгі нысандар енгізіледі: тұрғын үй, қажет болса — бассейн, монша, гараж. Бұл классикалық статикалық макет емес, элементтері бөлек, ажыратылатын құрылым.
Пластиктің түрлі түстері конструкцияны оңай түсінуге көмектеседі, ал алынбалы қабаттар жоспарды егжей-тегжейлі қарап, кеңістіктің қалай сезілетінін бағалауға мүмкіндік береді.
Макет жасау бірнеше кезеңнен тұрады. Алдымен цифрлық ортада модель әзірленіп, геометрия жинауға ыңғайлы дәлдікке жеткізіледі, содан кейін басып шығаруға жіберіледі. Принтер бөлшектерді қабат-қабат шығарып, әр қабырға мен шатырды қалыптастырады. Қолданылатын пластик экологиялық таза әрі берік, сондықтан макет ұзақ уақыт қызмет етеді. Басып шығарудан кейін модель жиналып, тексеріледі және шағын жиһаздармен толықтырылады. Нәтижесінде тапсырыс беруші мен құрылысшыларға ыңғайлы, нақты әрі егжей-тегжейлі модель дайын болады.
Мұндай тәсіл қала құрылысының сапасына әсер ете ала ма?
Иә, әсер етеді. Дәстүрлі қала генжоспарының макеттері белсенді қолдануға шыдамайтын материалдардан жасалады, сондықтан оларды әйнек астында сақтауға мәжбүр. Бұл тек визуалды қараумен шектелуге әкеледі. Ал әр объектіге жеке 3D-модель жасау мамандарға құрылымды терең зерделеуге, жоспарлау шешімдерінің барлық нюанстарын бағалауға мүмкіндік береді.
Мұндай макеттер құрылыс алаңында да, қабылдау кезеңінде де қолданыла алады, бұл жобаны дәл түсінуді қамтамасыз етіп, барлық кезеңдегі бақылау сапасын арттырады.
көрсеткіштік дизайн туралы айтып өтсеңіз.
Параметрлік дизайн — бұл форма қолмен емес, цифрлық алгоритмдер мен алдын ала берілген параметрлер арқылы жасалатын тәсіл. Біз бұл әдісті көбінесе қасбеттер мен интерьерлерді жобалауда қолданамыз. Жарықтың әртүрлі бұрыштарында фасад қалай көрінеді, кеңістік үшін қандай сызықтар тиімді, кіріктірілген элементтер құрылыммен қалай үйлеседі — бәрі алдын ала есептеледі.
Бұл тәсіл ерекше эстетикалық шешімдер жасап қана қоймай, олардың практикалық және нақты жүзеге асуына кепілдік береді.
көрсеткіштік дизайн урбанистикада қолданыла ма?
Иә, қолданылады және бұл тәсіл қалалық ортаны ғылыми деректерге сүйене отырып дамытуда маңызды құралға айналды. Ол аудандардың дамуын модельдеуге, көлік және жаяу жүргіншілер ағымын талдауға, ықтимал жүктемелерді алдын ала анықтауға мүмкіндік береді.
Осының жарқын мысалы — Абу-Дабидегі Masdar City жобасы. Мұнда параметрлік жобалау арқылы ғимараттардың орналасуы, көшелердің конфигурациясы және функционалдық аймақтар климаттық ерекшеліктерді ескере отырып жоспарланған.
Алматы үшін бұл тәсіл ерекше өзекті. Сейсмикалық белсенділікті есепке алу, топырақ суларының іргетасқа әсерін болжау, биік ғимараттардың ауа ағысына ықпалын талдау — осның бәрі қаланы қауіпсіз әрі тұрақты дамытуға мүмкіндік береді.
Халықаралық байқауларға қалай қатысып жүрсіздер?
Бұл күтпеген жағдай болды. 2019 жылы біз бірнеше жобаны A’ Design Award итальяндық байқауына жолдадық, және «Almaty Core University» жобасы күміс жүлде иеленді.
Бұл жоба қала сыртында орналасқан университет қалашығын құруға арналды. Ол 25 000 адамға дейін қабылдай алатын кешен ретінде жобаланды. Жобаның бірегейлігі — алгоритмдік принциппен жасалған құрылымында және параметрлік модельдеу арқылы қалыптасқан динамикалық қасбеттерінде.
Нәтижелер халықаралық рейтингке автоматты түрде енгізіліп, біз Қазақстан бойынша бірінші орын алғанымызды білдік.
2024 жылы тағы бір үлкен жетістікке қол жеткіздік: жобаларымыздың бірі Asia Pacific Property Awards байқауында «Жеке бір отбасыға арналған үздік резиденция» номинациясын жеңіп алды. Марапаттау рәсімі Бангкокта өтті.
Біз Дмитрий Семененко мен PH Home компаниясының тәжірибесі қазақстандық сәулетшілер мен дизайнерлерге шабыт береді деп сенеміз. Өйткені елімізде әлемдік деңгейде мойындалуға лайық көптеген дарынды мамандар бар.
